5. สุทธกสูตร

ว่าด้วยอินทรีย์ 6

[901] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย อินทรีย์ 6 ประการนี้ 6 ประการ
เป็นไฉน. คือ จักขุนทรีย์ 1 โสตินทรีย์ 1 ฆานินทรีย์ 1 ชิวหินทรีย์ 1
กายินทรีย์ 1 มนินทรีย์ 1 อินทรีย์ 6 ประการนี้แล.
จบสุทธกสูตรที่ 5

อรรถกถาสุทธกสูตรที่ 5 เป็นต้น

จักษุและธรรมที่ชื่อว่า อินทรีย์ เพราะอรรถว่าใหญ่ คือ
เป็นอธิบดีของธรรมทั้งหลายที่เกิดในจักขุทวารนั้นชื่อว่า จักขุนทรีย์. แม้ใน
โสตินทรีย์เป็นต้น ก็เป็นนัยเดียวกันนี้แหละ. คำที่เหลือทุกแห่งตื้นทั้งนั้น. สูตร
ทั้ง 6 สูตร คือสูตรที่ 1 ในวรรคนี้ และอีก 5 สูตร มีสูตรที่ 6 เป็นต้น
พระผู้มีพระภาคเจ้า ได้ทรงแสดงด้วยอำนาจสัจจะ 4 แล้วแล.
จบอรรถกถาสุทธกสูตรที่ 5 เป็นต้น

6. โสตาปันนสูตร

การรู้อินทรีย์ 6 ของพระโสดาบัน

[902] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย อินทรีย์ 6 ประการนี้ 6 ประการ
เป็นไฉน. คือ จักขุนทรีย์.. .มนินทรีย์.
[903] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เมื่อใด อริยสาวกรู้ชัดซึ่งความเกิด
ความดับ คุณ โทษ และอุบายเครื่องสลัดออกแห่งอินทรีย์ 6 ประการนี้
ตามความเป็นจริง เมื่อนั้น เราเรียกอริยสาวกนี้ว่า เป็นพระโสดาบัน มีความไม่
ตกต่ำเป็นธรรมดา เป็นผู้เที่ยงที่จะตรัสรู้เป็นเบื้องหน้า.
จบโสตาปันนสูตรที่ 6

7. ปฐมอรหันตสูตร

การรู้อินทรีย์ 6 ของพระอรหันต์

[904] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย อินทรีย์ 6 ประการนี้ 6 ประการ
เป็นไฉน คือ จักขุนทรีย์...มนินทรีย์.
[905] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เมื่อใด ภิกษุรู้ชัดซึ่งความเกิด ความ
ดับ คุณ โทษ และอุบายเครื่องสลัดออกแห่งอินทรีย์ 6 ประการนี้ตามความ
เป็นจริงแล้ว เป็นผู้หลุดพ้นเพราะไม่ถือมั่น เมื่อนั้น ภิกษุนี้เราเรียกว่า
เป็นพระอรหันตขีณาสพ อยู่จบพรหมจรรย์ ทำกิจที่ควรทำเสร็จแล้ว ปลง
ภาระลงแล้ว บรรลุประโยชน์ของตนแล้ว สิ้นสังโยชน์ที่จะนำไปสู่ภพ หลุดพ้น
แล้วเพราะรู้โดยชอบ.
จบปฐมอรหันตสูตรที่ 7